Inleiding

Met SURFopzichter bewaakt u de beschikbaarheid en kwaliteit van systemen die vanaf het internet te benaderen zijn. Denk hierbij aan de websites, mailfaciliteiten, webapplicaties en routers binnen uw instelling.

U raadpleegt SURFopzichter online, dus u hoeft voor de monitoring niets te installeren.

Met SURFopzichter krijgt u bijvoorbeeld antwoord op de volgende vragen:

• Kloppen de klachten over de prestaties van een bepaalde webcomponent. Lopen deze terug?
• Zijn er patronen te zien in de beschikbaarheid van een webcomponent?
• Werken bepaalde functies van een webcomponent regelmatig niet?
• Is een webcomponent vaak niet te bereiken?
• Heeft een specifieke functie van een webcomponent gemonitord door een check in het verleden al eerder problemen gegeven?
• Hoe lang is deze storing al gaande? Valt de storing die nu plaatsvindt nog binnen de marges van de door mij afgesproken service level agreement?

Functionaliteiten

SURFopzichter biedt de volgende functionaliteiten:

• Op dit moment bevat SURFopzichter 17 checks. Deze checks kunt U uitvoeren op verschillende typen netwerken en systemen, bijvoorbeeld HTTP, FTP, TCP, ICMP. Een check controleert het opgegeven systeem periodiek, met een in te stellen tijdsinterval.

• U kunt rapportages van de checks raadplegen.
• U kunt notificaties via e-mail of sms instellen, bijvoorbeeld als een check het resultaat Kritiek geeft, of als het systeem weer goed werkt. U kunt de events gegenereerd door de checks ook via RSS volgen in uw reader.
• U kunt afhankelijkheden definiëren. U kunt instellen dat als check A de melding Kritiek geeft, check B geen melding hoeft te geven (bijvoorbeeld omdat systeem B sowieso down is als systeem A down is).

SURFopzichter is gebaseerd op NAGIOS, een open source monitoringapplicatie (www.nagios.org). De meest gebruikte functionaliteit daarvan is ondergebracht in de user interface van SURFopzichter. Daarnaast wordt het instellen van checks – wat handmatig moet gebeuren in NAGIOS – grotendeels geautomatiseerd in SURFopzichter.

SURFopzichter is nog niet ingericht voor het monitoren van hardware-onderdelen van systemen binnen uw eigen instelling, zoals processoren en diskruimte. Wilt u hardware monitoren, dan kunt u het beste zelf NAGIOS installeren en configureren.

Vragen en storingen

Hebt u vragen over SURFopzichter, dan kunt u mailen naar opzichter-beheer@surfnet.nl.

Voor het melden van storingen of problemen met het SURFnet-dienstenportfolio kunt u contact opnemen met de algemene helpdesk van SURFnet. Deze is 24 uur per dag, 7 dagen per week bereikbaar:

• Telefoon: (024) 3 619 619
• Fax: (024) 3 617 979
• E-mail: helpdesk@surfnet.nl

Inloggen en uitloggen

Inloggen

1. Ga in uw internetbrowser naar http://opzichter.surfnet.nl. De volgende pagina verschijnt:

2. Klik op ‘inloggen’ en selecteer in het volgende scherm uw instelling. Als uw instelling er niet bij staat, dan is uw instelling nog niet geabonneerd op SURFopzichter. Neem dan contact op met opzichter-beheer@surfnet.nl

1. De inlogpagina van uw instelling verschijnt. Vul uw inloggegevens in.

De volgende pagina verschijnt:

1. U ontvangt een sms met een eenmalig wachtwoord op uw mobiele telefoon. Voer het wachtwoord in en klik op Login.
2. U wordt nu automatisch doorgestuurd naar de landingspagina van SURFopzichter.

Uitloggen

Klik op Uitloggen rechtsboven in het venster om uit te loggen uit SURFopzichter en de applicatie af te sluiten.

Checks

Na inloggen landt u op de checks pagina van SURFopzichter

Inleiding

Het venster checks laat de checks zien die ingesteld zijn. Iedere check is onderdeel van een cluster. Er moet minimaal één cluster worden gedefinieerd. U kunt de checks bijvoorbeeld clusteren naar dienst, of naar personen die bepaalde checks beheren.

Overzicht checks

In het overzicht van checks vindt u de volgende gegevens:

• Cluster: clusters waarin de checks zijn onderverdeeld. De indeling in clusters maakt u zelf. U kunt bijvoorbeeld de checks clusteren die door één persoon worden beheerd.

• Check: naam en type van de check.
• Adres: adres van het systeem dat gecheckt wordt.
• Laatst uitgevoerd: Tijdstip waarop de check voor het laatst is uitgevoerd.
• Resultaat: resultaat van de laatste check.

• Toelichting: gedetailleerde technische toelichting op het resultaat. Deze verschilt per checktype; meestal wordt er iets gezegd over de gemeten prestaties.
• Update: tijdstip waarop de check weer uitgevoerd zal worden.

4.3       Acties

• De checks in een cluster worden standaard verborgen. Een samenvatting van de status van de checks in het cluster is wel zichtbaar. U kunt de individuele checks zichtbaar maken door op de naam van het cluster te klikken, of door op “Alles uitklappen” te klikken.
• Klik op Check toevoegen om een nieuwe check te definiëren
• Klik op om een check (tijdelijk) uit te zetten
• Klik op om een check te wijzigen.
• Klik op om een check te kopiëren.
• Klik op om een check te verwijderen.
  Let op Als u een check verwijdert, worden ook de bijbehorende rapportages verwijderd. Wilt u de rapportages bewaren, zet de check dan uit via de knop in plaats van hem te verwijderen.
  Let op Een check kan zijn opgenomen in meerdere clusters. Als u zo’n check wilt verwijderen, vraagt SURFopzichter of u de check helemaal wilt verwijderen of alleen uit het geselecteerde cluster.
  Tip Een cluster verwijdert u in zijn geheel door alle checks binnen dat cluster te verwijderen.

4.4       Check toevoegen

1. Klik in het venster Checks op Check toevoegen.
2. Vul de volgende velden in:

• Naam: de naam van de check
• Cluster(s):
• Klik onder Kies bestaand op één of meer clusters waar u de check aan wilt toevoegen.
• U kunt ook een nieuw cluster aanmaken door onder Geef nieuw de naam in te typen en op Toevoegen te klikken.
• Let op Een check kan in meerdere clusters zijn opgenomen; de check wordt echter maar één keer uitgevoerd.
  Let op Clusters waarin geen checks meer zitten (omdat die verwijderd zijn), worden niet getoond.
• Standaard interval: interval waarmee in normale omstandigheden de check moet worden uitgevoerd (als het resultaat van de check OK is).
• Interval na negatief resultaat: interval waarmee de check moet worden uitgevoerd nadat de check het resultaat Waarschuwing of Kritiek heeft opgeleverd.
• Alarm slaan na: hoeveelheid negatieve resultaten (anders dan OK) waarna een notificatie moet worden gestuurd.
• Type check: vul het type check in dat moet worden uitgevoerd. Afhankelijk van het gekozen type moet u wellicht nog extra velden invullen:
• Host: een adres van een host kan opgegeven worden als ipv4, ipv6 of als FQDN. Dus bijvoorbeeld 0.2.1.8, 2001:db8:1234:1::abcd of www.surfnet.nl.
• Port: een decimaal getal tussen 1 en 65535.
• URL: een complete URL, inclusief protocoltype (HTTP/HTTPS) FQDN en pad, bijvoorbeeld http://www.surfnet.nl/index.php
• Tip Komt het type check dat u wilt uitvoeren, niet voor in het rijtje, kies dan de TCP-check. Er wordt dan alleen gecontroleerd of er verbinding gemaakt wordt met de ingevoerde poort, niet welk type systeem op die poort actief is.
  Tip In SURFopzichter vindt u onder Over SURFopzichter informatie over de aanwezige checks, hun werking en hun toepasbaarheid.

1. Klik op Test check om te controleren of de gegevens van de verbinding juist zijn ingevoerd.
2. Klik op OK om te bevestigen.

De check is nu toegevoegd, maar is nog niet actief. Het volgende bericht verschijnt:

• Let op Het updaten van de configuratie, waarmee de wijzigingen actief worden, kost relatief veel tijd en heeft invloed op het monitoren. Daarom moet het zo weinig mogelijk gebeuren. Voer eerst alle wijzigingen in en voer dan als laatste de update van de configuratie uit.

1. Klik op Update Nu!

4.5       Check uitzetten

1. Ga naar het venster Checks.
2. Klik op achter de check die u uit wilt zetten.

De check blijft bewaard, maar wordt niet meer uitgevoerd en u ontvangt er geen notificaties meer van. Als resultaat van de check wordt onbekend weergegeven.

Deze actie wordt direct uitgevoerd, er hoeft geen update van de configuratie plaats te vinden.

U kunt in de meeste gevallen een check beter uitzetten dan verwijderen, aangezien bij verwijderen ook alle rapportages uit het verleden verloren gaan.

5           Afhankelijkheden

5.1       Inleiding

Een check kan afhankelijk zijn van een andere check. Bijvoorbeeld: een Workflowsysteem wordt van input voorzien door een database. Als de databaseserver down is, zal de workflow ook een foutmelding geven. De check Workflow is dus afhankelijk van de check Database. Daarom wilt u voor de check Workflow geen notificatie ontvangen.

De omcirkelingen geven het resultaat aan van de laatste check die op dit systeem is uitgevoerd:

• groen: OK
• oranje: waarschuwing
• rood: kritiek
• grijs: onbekend
• zwart: onbepaald
• onderbroken: check is (ook) afhankelijk van checks in een ander cluster. De status van deze check kan dus beïnvloed worden door checks die niet in de afbeelding staan.
• Let op U kunt alleen een afhankelijkheid vastleggen tussen checks binnen één cluster.

5.2       Afhankelijkheidsregel toevoegen

Stel u wilt nu een afhankelijkheidsregel toevoegen dat de check Webpagina geen notificaties verstuurt als de check Workflow als resultaat Waarschuwing of Kritiek heeft. Ga als volgt te werk:

1. Ga naar het venster Afhankelijkheden.
2. Kies het cluster waar beide checks zich in bevinden.
3. Klik op Toevoegen.
4. Vul de volgende velden in:

• Toepassen op: de afhankelijke check (Webpagina)
• Afhankelijk van: de onafhankelijke check (Workflow)
• Niet notificeren bij: de resultaten van check Database waarbij geen notificatie gegeven moet worden voor de afhankelijke check Webpagina.

1. Klik op OK om te bevestigen.

De onafhankelijke checks staan nu links, de afhankelijke rechts. De pijl geeft de afhankelijkheidsrelatie aan (loopt van afhankelijk naar onafhankelijk). U ziet de afhankelijkheidsregel ook onderin het venster.

1. Klik op Update Nu! om de configuratie opnieuw in te stellen.

5.3       Afhankelijkheidsregels aanpassen

1. Ga naar het venster Afhankelijkheden.
2. Klik op om een afhankelijkheidsregel te wijzigen; of
   Klik op  om een afhankelijkheidsregel te verwijderen.

6           Rapportage

In het venster Rapportage vindt u onder andere informatie over de prestaties en de bereikbaarheid van verschillende systemen, door de tijd heen.

Het onderdeel Rapportage bestaat uit vier onderdelen, die u kunt kiezen direct onder de menubalk.

Resultaten per cluster

Deze rapportage geeft voor elke check in percentages de resultaten weer over de periode die u bovenin het venster kunt selecteren.

De Gemeten periode geeft de periode aan waarover de percentages berekend zijn.

Resultaten per maand

Dit venster toont de resultaten van één check. De check en de te tonen periode kunt u bovenin dit venster selecteren.

Events log

Dit venster toont alle events over de gekozen periode, en over de gekozen clusters. Een event is een afwijkend resultaat van een check, of het herstel daarvan. Ook het eerste resultaat na toevoegen of wijzigen van een check wordt een event. Verder zijn er ook events voor gebeurtenis binnen SURFopzichter, bijvoorbeeld het starten en herstarten van SURFopzichter naar aanleiding van een configuratie-update.

• Tip De informatie op dit scherm is ook opvraagbaar via RSS. Zie voor meer informatie paragraaf 6.

Verzonden notificaties

Dit venster toont voor één check alle verzonden notificaties. De check en de te tonen periode kunt u bovenin dit venster selecteren.

Wijzigingshistorie

Dit venster toont de wijzigingen die zijn gedaan door de gebruikers van uw organisatie. Boven aan het scherm kunt u filteren op het type object (checks, contactpersonen, opzichter) waar de wijziging betrekking op moet hebben en de periode waarin dit moet zijn gebeurd. Wijzigingen op afhankelijkheden zijn zichtbaar onder de naam van de check die afhankelijk is. Wijzigingen op abonnementen zijn zichtbaar bij de contactpersoon.

7           Notificatieabonnementen

7.1       Inleiding

In dit venster kunt u voor elke check instellen in welke gevallen er een notificatie moet worden gestuurd, op welke manier en naar wie.

U moet eerst notificatieadressen toevoegen, die u vervolgens kunt koppelen aan een check. Een notificatieadres bevat een geadresseerde, een e-mailadres en/of 06-nummer en de checkresultaten waarbij de geadresseerde een melding krijgt.

Bijvoorbeeld: u kunt SURFopzichter aan Maurice een mail laten sturen als de check DNGK1 het resultaat Kritiek geeft.

Achter elk notificatieadres of 06-nummer in het overzicht staat onder Wanneer bij welk checkresultaat er een melding gestuurd wordt:

7.2       Notificatieadres toevoegen

1. Ga naar het venster Notificatieabonnementen.
2. Klik op Contact toevoegen.

In dit venster kunt u voor de contactpersoon een e-mailadres en/of een SMS-nummer opgeven. Voor beide kunt u afzonderlijk instellen in welke gevallen er notificaties naartoe gestuurd moeten worden.

1. Vul de volgende velden in:

• Naam: naam van degene die de notificatie ontvangt.
• Let op De ingevulde naam mag geen spaties bevatten.
• E-mail adres en/of Nummer: e-mailadres en/of 06-nummer van degene die de notificatie ontvangt.
• Wanneer gebruiken: checkresultaten waarbij een notificatie gestuurd moet worden naar dit e-mailadres of SMS-nummer.
• Herstel notificatie: hiermee geeft u aan of er een herstelnotificatie gestuurd moet worden naar dit e-mailadres of SMS-nummer als er eerder een storingsnotificatie (Waarschuwing, Onbekend of Kritiek) is gestuurd.
• Wanneer verzenden: Bij gebruik van SMS kunt u ook per dag van de week op geven in welke periode u een SMS wenst te ontvangen. Buiten de perioden ontvangt u geen SMS. U voert perioden in volgens het format <uu:mm – uu:mm>. Als u op een dag meerdere perioden wenst op te geven, dan kunt u deze scheiden met een “,”. Als u een hele dag geen SMS wenst te ontvangen dan laat u de box leeg. Als u de hele dag SMS wenst te ontvangen, dan dient u 00:00-23:59 op te geven (dit is de default).
• Let op Van incidenten die buiten de perioden plaats hebben, ontvangt u geen SMS. Ook niet als zij nog voortduren in een periode waarin u wel SMS wenst te ontvangen. Ook de notificatie na herstel zal niet verzonden worden, zelfs niet als u daar op geabonneerd bent. Het is daarom raadzaam om bij gebruik van SMS-intervallen altijd een e-mail notificatie er naast te gebruiken.

1. Klik op OK om te bevestigen.
2. Klik op Update Nu! om de configuratie opnieuw in te stellen

Bij de opgegeven statuswijzigingen ontvangt u nu een SMS of een e-mail. Blijft de status van de check Waarschuwing, Onbekend of Kritiek, dan ontvangt u daarvan eenmaal per dag een herinneringsnotificatie.

• Tip Met en  kunt u geadresseerden wijzigen respectievelijk verwijderen.

7.3       Abonnement toevoegen aan check

1. Ga naar het venster Notificatieabonnementen.
   
   Links in het venster staat een overzicht van alle checks en de abonnementen die erop van toepassing zijn. De checks zijn gegroepeerd per cluster. Klik op de clusternaam om de individuele checks te tonen.
2. Klik op achter een check om abonnementen toe te voegen of te verwijderen.
3. De contactpersonen die een abonnement hebben staan links. Alle contactpersonen zonder abonnement op de check rechts. Door op of op  te klikken kunt u personen abonneren of de-abonneren op de check.
4. Klik op OK om te bevestigen.

• Let op De notificaties worden pas verzonden nadat u op Update Nu! hebt geklikt.

7.4       Contactpersonen abonneren op alle checks in een cluster

1. Ga naar het venster Notificatieabonnementen.

Links in het venster staat een overzicht van alle checks en de abonnementen die erop van toepassing zijn. De checks zijn gegroepeerd per cluster.

1. Klik op achter de cluster naam om personen te abonneren op alle checks in een cluster.
2. De contactpersonen die een abonnement hebben op alle checks van het cluster staan links. Alle andere contactpersonen staan rechts. De contactpersonen die op een of meerdere checks in het cluster een abonnement hebben, maar niet op alle zijn te herkennen door een achter hun naam. Door op of op  te klikken kunt u personen abonneren of de-abonneren op alle check binnen het cluster.
3. Klik op OK om te bevestigen.

• Let op De notificaties worden pas verzonden nadat u op Update Nu! hebt geklikt.

7.5       Abonnement tijdelijk opzeggen

U kunt zorgen dat een geadresseerde tijdelijk geen notificaties meer ontvangt. Ga als volgt te werk:

1. Ga naar het venster Notificatieabonnementen.

Rechts in het venster staan de geadresseerden die notificaties kunnen ontvangen.

1. Klik op achter het adres dat tijdelijk geen notificaties hoeft te ontvangen. De button wordt grijs en de achtergrond van de naam wordt gearceerd.

• Let op De abonnementswijziging wordt pas actief nadat u op Update Nu! hebt geklikt.

7.6       SURFopzichter via RSS

De events gegenereerd door uw check zijn opvraagbaar in uw RSS reader. Ga als volgt te werk:

1. Ga naar Rapportage en daarna naar Events log.
2. Druk op rechts bovenaan.
3. Kopieer de gehele URL boven in de adres balk van de browser in uw reader om SURFopzichter van daaruit te volgen.

• Let op De URL van de RSS feed is moeilijk vindbaar gemaakt maar niet beveiligd met een wachtwoord. Er is daarom maar een beperkt aantal gegevens van een check te zien:
• Het tijdstip waarop een event zich heeft voorgedaan
• De naam van de check
• De nieuwe status
• Een toelichting bij de nieuwe status

Er zijn geen configuratiegegevens te zien van de te monitoren component, zoals het IP-adres of de domeinnaam van de webcomponent. Als u deze wilt weten moet u door klikken en inloggen bij SURFopzichter.